In Nederland zijn we opgegroeid met brood als een van onze basisvoedingsmiddelen. We eten hier gemiddeld enorm veel brood, vaak zeker twee maaltijden op een dag. In het buitenland is dat veel minder gebruikelijk. We zijn er groot op geworden, maar is het werkelijk gezond? Er komen steeds meer tegenberichten vanuit de wetenschap, van artsen en voedingsexperts. Tegenwoordig vragen steeds meer mensen zich dan ook af: is brood gezond of ongezond?
Boterham
Wat zit er eigenlijk in brood? De basisgrondstoffen van brood meel of bloem, water, zout en gist zijn. Hier wordt brooddeeg van gemaakt om het brood te bakken. Het meest gebruikte meel is tarwe. Tarwe is een graansoort. Net zoals gerst, haver, rogge, kamut, spelt, teff, bulgur, gierst en faro. Tarwe is één van de meest gegeten granen in de wereld. Het is makkelijk en goedkoop om te verbouwen, een reden waarom dit vaak wordt gebruikt voor brood. Niet alleen wordt het voor brood gebruikt, maar bijvoorbeeld ook voor koekjes, pasta en sauzen.
Koolhydraten Brood staat ook wel bekend om de koolhydraten en wordt daarom door sommige als ‘dikmaker’ gezien. Er zijn namelijk bepaalde diëten waarbij je koolhydraatvrij eet en daardoor afvalt. Als je ‘te weinig’ koolhydraten eet, je energie uit vetten en/of eiwitten wordt gehaald. Dit betekent dat je snel afvalt, maar niet op een gezonde manier. We hebben namelijk koolhydraten nodig. Koolhydraten dienen als brandstof voor onze spieren en zorgt voor zuurstoftransport naar onze weefsels en hersenen.
Hoe donkerder het brood hoe beter? Brood is een belangrijke bron van vitamines, mineralen en voedingsvezels.
De kleur van brood zegt weinig over de vitamines, mineralen en vezels in het brood. Licht brood kan door gekarameliseerde suikers donkerder worden gemaakt en in wit brood kunnen kleurloze vezels toegevoegd zijn. Je kunt het beste kijken naar de ingrediënten van het brood. Is het brood van bloem, meel of volkorenmeel gemaakt? In bloem zit een gedeelte van de graankorrel, in volkorenmeel zit de hele graankorrel en meel is een combinatie van beide. Hoe meer er van de graankorrel in het meel zit, hoe meer voedingsstoffen er in het brood zitten. Ook kunnen bijvoorbeeld toevoegingen als noten, pitten en zaden extra voedingsstoffen leveren.
Als je kiest voor volkorenbrood, weet je zeker dat je vezelrijk eet.
Bevat spelt meer vezels dan tarwe?
Spelt lijkt erg op tarwe. Beide graansoorten bevatten dezelfde voedingsstoffen, al is er wel een klein verschil in smaak. Van spelt bestaat ook de variant wit, bruin en volkoren. In wit speltbrood zitten ongeveer evenveel vezels als in wit tarwebrood. De gezondste optie is om voor de volkerenvariant te kiezen.
Dus…? Uiteindelijk komt het er toch weer op neer dat je moet doen waar jij je goed bij voelt. Het kan zijn dat je niet goed op brood reageert, maar dan zijn er genoeg andere producten waar je je koolhydraten uit kunt halen. Denk hierbij aan haver, aardappels, volkorenpasta, rijst, quinoa, couscous, crackers etc. Ook hangt het er natuurlijk vanaf waarmee je het besmeerd, je kan het al snel ongezond maken.
Wil je afvallen? Dan moet je kijken naar je dagelijkse inname en verhouding tussen koolhydraten, vetten en eiwitten. Of je je calorieën uit brood wilt halen, dat is natuurlijk aan jezelf. Zelf eet ik eigenlijk elke dag wel brood, het liefst geroosterd brood. Ik probeer er dan wel altijd voor te zorgen dat dit volkoren is. Dit vind ik het lekkerst, maar ook het meest voedzaam en vult lekker.
Het is alleen belangrijk er niet té veel van te eten, zoals eigenlijk met alles… Naast bovenstaande gegevens ben ik ook fan van brood om een volgende reden: makkelijk, snel en je kunt er eindeloos mee variëren!
Mijn top 5 FAVO broodbeleg:
1. Pindakaas
Ook lekker met plakjes banaan en kaneel of met een drupje sambal.
2. Hummus+kipfilet+tomaat en komkommer
3. Zelfgemaakte ‘gezonde’ tonijnsalade
Ook maak ik regelmatig een ‘gezonde’ variant van een tonijnsalade (zonder mayonaise). Ik maak deze salade door de volgende ingrediënten door elkaar te mengen: tonijnstukken (gebaseerd op water), kappertjes OF augurken, uitje, mosterd en een scheutje yoghurt(saus). Roer dit goed door elkaar en klaar is je ‘gezonde’ en ‘eiwitrijke’ lunch
4. Avocado, gekookt eitje en gerookte zalm
Zo af en toe vind ik het heerlijk om te lunchen met gerookte zalm. Avocado, gekookt eitje en vervolgens een plakje zalm, leg er nog een paar plakjes komkommer en/of een handje ijsbergsla bovenop en SMULLER MAAR!
5. 1. Pure hagelslag, intens puur 60% 'De Ruijter'
Wat is jou favoriete broodbeleg?